Son dönemlerde ifade özgürlüğü Dünya’nın dört bir yanında güçlü bir baskı altındadır. Pek çok insanın hesapları askıya alınmakta ve yayınlar da sansürlenmektedir. Günümüzde sosyal medya ve geleneksel medyada politik doğruculuk zamanla bireysel ifade özgürlüğünün yerini almaya başlamıştır.
Tüm dünyada geleneksel medyanın artık insanlara gerçekleri değil kendi yorumlarını ve kendi gerçeklerini gösterdiği bilinmektedir. Sosyal bir platform olan Steemit işte bu probleme yönelik bir çözüm sunuyor. Bunu da blockchain teknolojisi ve merkezi olmayan bir organizasyon ile insanları sunuyor. Platform kullanıcılarına yayınlar, beğeniler ve yorumlar biçiminde Steemit kripto para birimi ile ödeme yapıyor.
Steem, sadece bir kripto para birimi değildir. Bunun yanında üyelerine şu imkanları sunmaktadır:
- Güvencesi olan haberler ve kaynaklar
- Kişisel sorulara en iyi cevapları bulmak için kaynaklar
- Ücret ödeme işlemleri
Steem kripto para birimi, sosyal platform üzerinde, sistemdeki diğer platformlarda ya da ödeme aracı olarak kullanmak istenildiği takdirde herhangi bir yerde ödemeler için kullanılmakta olan blokchain tabanlı bir kripto para birimidir. Burada her üç saniyede bir yeni bir blok eklenmektedir. Bu bloklar tanıklar tarafından blok zincirine eklenmektedir. Onaylanmış olan ve blok zincirine eklenen her bir blok için, yeni edinilmiş olunan STM’nin yüzde 15’i Steem Power sahip olan kişilere dağıtılır. Yüzde 75’i ise içerik üretmekte olan kullanıcılara dağıtılmaktadır. Her bir blok 1 Steem değerindedir ve Steem Power biçiminde ödenmektedir.
Steem (STM)
Steemit platformunda kullanılmakta olan diğer jetonların değerini belirler. Steem, kolay bir şekilde değiştirilebilir ve hem platformda hem de başka bir yerde ödeme aracı olarak da kullanılabilir. Bunun yanında pek çok kripto para borsasında satın alınıp, satabilirsiniz. Bunun yanında Steem, Steem Power’a dönüştürülebilmektedir.
STM direkt olarak yapılmaz. SMD ve SP, içerik üretimi yolları ile ya da blok zinciri için tanık olarak faaliyet yolu ile sürekli olarak oluşturulmakta olan STM formlarıdır. SP ve SMD sonrasında SMT dönüştürülebilmektedir.
Steem Power (SP)
Steemit sistemine kilitlemiş olan ve on üç hafta boyunca kademeli olarak değiştirilebilen STM, Steem Power olarak isimlendirilir. Steem Power’ın iki temel amacı bulunmaktadır. Bunlardan biri kullanıcıları mümkün olabilecek en uzun süre boyunca Steemit sistemi içinde para birimini tutmaları için teşvik etmektir.
Bir kullanıcının elinde bulunan Steem Power miktarı, kullanıcı olan kişinin içeriği aşağı ya da yukarı yönde oylarken kullanıcının kontrol etmiş olduğu oy sayısı ile Steemit sisteminde ne kadar etkiye sahip olduğunu belirlemektedir.
Steem Power’ın STM’ye dönüştürmeye Güç Kapatma adı denilmektedir. Bu işlemler, on üç hafta süresince her hafta seçilmiş olan Steem Power miltarının 1/13’ünü otomatik bir şekilde dönüştürmektedir. STM aynı zamanda direkt Steem Power’a dönüştürülebilir. Buna da Güç Verme denir.
Kullanıcılar Steem Power’ı koruyarak enflasyondan da faydalanmış olur. Her sene enflasyon biçiminde ihraç edilmekte olan yeni STM’nin yüzde on beşi Steem Power sahibi olan kullanıcılara dağıtılır. Sahip oldukları STM’nin ne kadarını Steem Power biçiminde kilitlediklerine göre ödüllendirilirler.
Steem Dollars (SBD)
SBD, içerik yayınlama ödemesiyle bağlantılı bir şekilde dağıtılmakta olan bir tahvil türüdür. İçerik yayınladıktan sonra, yayıncı kişiye Steem Power biçiminde yüzde 50 ve SBD şeklinde yüzde 50 ödeme yapılır. 1 SBD, 1 Dolar’a eş değer olan STM ile değiştirilebilmektedir. SBD, Steemit sisteminin finansmanına ve istikrarına katkıda bulunmaktadır.
Steemit’e makalelere katkıda bulunmakta olan kişilere, yayınlarının popülerliğine göre ödeme yapılmaktadır. Burada bir yayının toplam değerinden yayın değerinin yüzde 75’i kazanmaktadır. Yayına katılan yorum yaparak oy verenler ise kalan yüzde 25’i paylaşır. Sistemin içinde diğer uygulamaların bazılarında bu yüzdeler değişiklik gösterebilir.
Steem’in Hedefi
Steem’in en temel hedeflerinden bir tanesi, kişilerin internette en iyi tartışmaları oluşturdukları için ödüllendiren bir sistem oluşturmaktadır. Kurucular bir yerde bir ekonomik bir sistem ve değerlere katkıda bulunanlara herkesin kardan pay almayı hak ettiği bir sistem yaratmak istiyorlar. Her senede, senelik enflasyonun yüzde 75’i, içerikleri yayınlamakta olan, tartışan ve oylayan kişilere ödeme olarak dağıtılır.
Sosyal medya platformları gün geçtikçe sansürlerle mücadele ediyor. Sansür çoğunlukla politik olarak doğru kabul edilen ile çelişen içerik yayınlayan kişiler için mesela reklamlardan elde edilmekte olan gelirler için azaltılmış fırsatlar şeklinde gelmektedir.
Steemit, sosyal medya platformlarında artmakta olan sansüre bir cevap olarak kurulmuştur. Burada değerin büyük kısmını yayınlara katkıda bulunan kişilere iade etmek amacı ile sosyal medya ve online toplulukları desteklemeyi amaçlıyor. Bu destek kullanıcılara kripto para ile ödeme olarak yapılır. Fakat platform kullanıcıya, diğer kullanıcıların yayınlamış olduklarını faydalı ya da eğlenceli bulmaz ise ödeme yapmaz.
Günümüzde pek çok içerik üretici yayınlarından kar elde etmek için büyük bir mücadele veriyor. Mesela online bir gazetenin çalışması için onlara ödeme yapacak çok sayıda abone bulmaları için büyük mücadeleler vermesi gerekir. Bu konuda diğer bir alternatif de reklamlardan para kazanmaktır. Fakat bu gelirlerin büyük kısmı artık reklam engelleyicilerden dolayı büyük oranda azalmıştır. Google ve Facebook gibi dünyanın en büyük ağları da en yüksek geliri ağ içindeki reklamlardan almaktadır.
Steemit’in bu konudaki çözüm yöntemi, platformdaki üyelerin bir yayının platforma kattığını hissetmiş olduğu değere dayalı olarak kripto para biriminin dağıtıldığı bir sistem oluşturmaktır.
Sansür hem sosyal medya hem de merkezi olan bütün platformlar da giderek büyümeye devam eden bir problemdir. O yüzden de bu platformlar siyasi ya da yasal birtakım sebeplerden ötürü yayınları sansürlemektedir.
Sansür, içeriğin engellendiği ve platformdan kaldırıldığı doğrudan sansür şeklini alabilir. Bunun yanında sansür yayın içeriklerinin reklamlara layık olup olmadığına karar vermektedir. Yetkili olan kişilerin yayınlamak istedikleri ile uyumlu olmayan içerik sunmakta olan alternatif haber kanalların son dönemlerde gelir tabanının gelirlerinden koparmıştır. Bu konudaki en iyi örneklerden biri Youtube’dur. Video platformunun siyasi görüşlerine uymayan yayınlar reklamlardan reklam gelirleri kaldırılmıştır. Kanalları ise izleyicilerin fark etmeyeceği şekilde ağzı tıkalı bir hale getirilmektedir. Özellikle politik doğruculuk konusunda pek çok platform kendi düşüncelerine uymayan kişileri olabildiğince uzaklaştırmaya çalışmaktadır.
Artmakta olan tüm bu sansür türleri zaman içinde 2016 senesinde Steemit’in kurulmasının ana sebeplerinden birini oluşturmuştur. Platformda bulunan bütün yayınlar blok zincirinde saklandığı için herhangi bir şekilde sansüre maruz kalması mümkün değildir. Aynı zamanda Steemit merkezi olmayan bir projedir. Böylece bu sayede platform sahipleri üzerinde herhangi bir siyasi ya da yasal baskı problemi azalmış olur. Her bir kullanıcı yazdıkların ve yayınladıklarından kendisi sorumludur. Sistem herhangi bir kişiye ait değildir. Herhangi birine ait olmadığı için kontrol edilemez ve ihlallerin gerçekleştiği yerde dava açılabilecek kişinin kendisinden başka birini bulmak da kolay değildir.
Steemit, Facebook, Reddit gibi pek çok sosyal medya platformu ile rekabette çok ciddi sorunlar yaşadı. Problemin bir bölümü, merkezi çözümlerin kontrol edilmesi ve değiştirilmesinin çok kolay olmasıdır.. Kullanıcı arayüzü geliştirme ve işlevsellik söz konusu olduğunda bu aslında büyük bir avantajdır. Steemit çoğunlukla anlaşılması zor ve diğer sosyal medya platformlarından daha az kullanıcı dostu olarak görülmektedir.
Hive Mind, blok zinciri dışında olan ve topluluklar içindeki topluluklar gibi işlevleri etkileştirecek bir veritabınıdır. Aynı zamanda özel uygulamalar geliştirmek için çok daha kolay bir şekilde kullanılabilen yüksek miktarda veriye erişim de sağlayacaktır.
Hive Mind’ın, SMT adlı güncelleme hakkında oldukça konuşulan başka biri ile aynı zamanda tanıtılmasının beklenmesi de şans eseri değildir. SMT’nin işlevselliği, Ethereum’un ERC20 akıllı tokenlerinin işlevlerine benzemektedir. Bu noktadaki en önemli konu, SMT’nin herkesin kendi tokenlerini Steem platformunda başlatmasını mümkün kılabilmesidir. Bu da proje finansmanı için ICO’lara açıldığı manasına geliyor.
Steemit, Ned Scott ve Dan Larimer tarafından başlatılmıştır. İki isim ilk olarak Bitshare projesi ile tanışmışlardır. Temel ağ ilk olarak 2016 yılında başlatılmıştır.
Steem ise Steemit sisteminin bir parçasıdır. Steemit ise merkezi olmayan bir organizasyondur ve o yüzden de herhangi bir yönetimi bulunmaz. Bunun yanında bir blok zinciri ile kontrol edilir. Burada en çok Steem Power’a sahip olan kullanıcılar aynı zamanda en çok oy hakkına da sahip olurlar. Her blok ise 21 tanık tarafından onaylanmak zorundadır.
Steem Avantajları
Proof of Work kripto para birimlerinin tersine, Steem yalnızca yakın zamanda çıkarılan Steem’i madencilere dağıtır. Bununla birlikte kripto para birimi makale oluşturanlar ile birlikte bunlara oy verenlere dağıtılır. Böylece para biriminin içerik ile desteklendiğini görmüş oluyoruz.
Steemit aynı zamanda ERC20 belirteçlerine benzeyen akıllı medya belirteçleri sunmaktadır. ICO ile finansman sağlamak amacıyla bunlar kullanılabilmektedir.
Bunun yanında Steemit hesaplarının kontrollerini kaybedenlerin yeniden kontrollerini sağlamaları için bir yöntem geliştirmiştir.
Bitcoin bilindiği üzere saniyede 7 işleme sahiptir. Steemit ise bu konuda oldukça hızlıdır. Saniyeler içinde binlerce işlem gerçekleştirilebilmektedir. Üstelik kullanıcılar bunlar için herhangi bir ödeme de yapmamaktadır. Blok zinciri üzerinde işlemler ücretsizdir.
Steem Dezavantajları
Steem’in makaleleri oy vermek için oluşturduğu bu para kazanma sistemi, kullanıcıların makalelere girmek yerine onları bir işlem olarak algılamasına neden olmuştur. Bu da mümkün olabilecek en kısa sürede olabildiğince çok makale okumak ile alakalıdır.
Bunun yanında Steemit’te kullanılmakta olan para birimlerinin üç versiyonu olmasıdır. Bu bir anlamda oldukça karışık ve anlaşılması zor bir yapıdır. Steem bir yerde yeni kripto para kullanıcıları hedefliyor. Fakat böylesine anlaşılması zor bir sistem önlerindeki engellerden biri olarak karşımıza çıkıyor.
Steemit herhangi bir maliyeti olmadığı konusuyla öne çıkmaya çalışmaktadır. Fakat eğer Steem’e herhangi bir maliyet harcamadan kaydolursanız bu haftalar alacaktır. Süreç genel olarak bu konuda bir miktar belirsizdir. Pek çok kişi bu süreçten dolayı bir süre sonra vazgeçmekte ve ilgisini yitirmektedir.
Steemit sistemi kurallara sahip değildir. Bu da kendi içinde birtakım spam ve intihallere sebep olur. Ayrıca daha fazla yatırım yapan kişilerin daha fazla gücü sahip olması da merkezi olmayan bir yapı içinde bir problemdir. Bu güç merkezi olmayan bir sistemde kötüye kullanılabilir. Bu durum da Steemit’in bir anlamda hala tam olarak merkezi olmadığı manasına gelir. Eğer biri elinde yüksek miktarda Steem Power bulunduruyorsa bunun sayesinde içeriği düşürerek sansür uygulayabilir.
Steemit herhangi bir gelir kaynağına sahip değildir. Bu pek çok kripto para birimi için de geçerli bir durum olduğundan ötürü kesin anlamda bir problem değildir. Fakat Steemit, reklam gelirinin toplanabileceği ve kişilere gelirine katkıda bulunabileceği bir işlevselliğe sahipse bu durum içerik üretenlere yapılan ödemeleri artırabilir.
Blockchain teknolojisinin yalnızca ödeme aracı olarak değil aynı zamanda daha pratik şeyler için de kullanılabileceğinin en iyi örneklerinden biri Steemit’tir. Platform özellikle sonra senelerde büyük bir büyüme yaşamıştır. Sosyal medya platformlarında sansürün artması ile birlikte pek çok kullanıcı için Steemit iyi bir seçenek olabilir. Eğer Steemit platform içindeki bazı problemlerini çözebilirse ilerleyen dönemlerde çok daha iyi yerlere gelebilir.