Bitcoin, günümüzde çıkmakta olan tüm kripto para birimlerinin başlangıcı ve temelidir. Bu kripto para birimi ilk piyasaya sürüldüğünde blockchain teknolojisi ile birlikte dünya üzerindeki ilk merkezi olmayan yani herhangi bir yere bağlı olmayan para birimi oldu. Ardından bu kripto para birimi seneler içerisinde ilk Bitcoin madencilerine ve yatırımcılarına milyonlarca dolar para kazandırdı.
Bitcoin gibi merkezi olmayan bir para biriminin çıkması ile birlikte yeni bir kripto para dünyası oluştu ve zaman içinde yeni teknolojilerin de gelmesini sağladı. Çıktığı ilk günden beri Bitcoin, kripto para piyasasında zirvede yer almaktadır. Henüz onun değerini geçebilen bir kripto para olmadı. Kendisinden sonra çıkan tüm kripto para birimleri ise altcoin olarak adlandırıldı.
Yaşadığı ani iniş ve çıkışlardan ötürü de Bitcoin pek çok eleştiriye maruz kaldı. Özellikle kripto para piyasasının nasıl işlediğini bilmeyen, kısa sürede para kazanma amacı olan kişiler Bitcoin’e yatırım yaptılar. Doğal olarak bu ani iniş ve çıkışlardan ötürü pek çok kişi zarar etti. O yüzden kripto para piyasası hakkında bilginiz olmadan ve iyi bir araştırma yapmadan girmeniz kesinlikle tavsiye edilmez.
Bitcoin, herhangi bir merkeze bağlı olmayan, dijital para birimlerinden bir tanesidir. İçerisinde yapılan işlemlerin tümü kriptografi çerçevesinde doğrulanır. Tüm bunlar bir araya geldiğinde Bitcoin’in herhangi bir kuruma, bankaya ya da hükümete bağlı olmadığını söylemek mümkündür. İlk çıktığı günden bu yana para birimleri, dijital ödemeler ve ticaret konusunda yeni bir çağ açmayı başarmıştır.
Bu teknolojinin altında yatan şey ise P2P denilen eşler arası ağdır. Ağda bulunan büyün kullanıcılar bu şekilde yapılan tüm işlemleri doğrularlar. Bu doğrulamayı yapmaları karşılığında da Bitcoin ile ödüllendirilirler. Bunu yapan kişilere ise Bitcoin Madencisi adı verilir.
Bitcoin değeri tıpkı Dolar ve Altın da olduğu pek çok emtia ile benzer şekilde belirlenmektedir. Bu değerin belirlenmesi tıpkı diğer emtialarda olduğu gibi pek çok değişkene bağlıdır. O yüzden de tam olarak net bir şekilde nereye doğru gideceğini öngörmek oldukça zordur.
Bitcoin’in tam olarak ne olduğunu kavrayabilmek için ilk olarak blockchain teknolojinin ne olduğunu anlamanız gerekir. Bunu belirli blokları ve uzun bir hat olan zincirler olarak düşünebilirsiniz. Her blokta da bazı bilgiler yer alır. Teknik anlamda bu her şey hakkında bir bilgi olabilir. Fakat söz konusu Bitcoin olduğunda bu bilgiler; bitcoin gönderilme miktarı, gönderinin kim ve alıcının kim olduğudur. Tüm bu bilgiler blockchain teknolojisi içinde doğrulanır ve böylece bloklar zincirlere bağlanmış olur. Bunun doğrulamasında ise P2P ağı devreye girer. Burada işlem hakkında bilgilere ek olarak, her blok kendine has bir parmak izine yani Hash’e sahiptir. Bu önceki yapı bloğu için de geçerli bir durumdur. Eğer biri ya da birileri blok içinde bilgileri değiştirirse doğal olarak her iki parmak izi değişime uğrayacaktır.
Bitcoin ağında yer alan kişiler, bugüne kadar tamamlanmış olan bütün işlemlerle ilgili bilgilere sahiptirler. Çünkü bu defterler herkese açıktır ve dileyen bakabilir.
Bitcoin bir anlamda dijital işlemlerde aracıları ortadan kaldırmayı istiyor. Burada aracıdan kasıt bankalar ve türevleri gibi ödeme sağlayıcılarıdır. Herhangi bir merkeze bağlı olmaması ve işlemlerin kendi içinde bir şekilde halledilebiliyor olması bunun en büyük göstergelerinden biridir.
Bitcoin de sisteme en çok katkı sağlayan kişiler Bitcoin ile ödüllendirilir. Bunun için de günümüzde yüksek miktarda bilgisayar işlem gücüne ihtiyacınız vardır. Eğer sistem içinde madencilik yapar ve işlemleri doğrularsanız karşılığında Bitcoin ile ödüllendirilirsiniz. Ancak zaman geçtikçe yapılan işlemleri çözmek çok daha fazla vakit ve güç gerektirmektedir. O yüzden de gün geçtikçe Bitcoin madenciliği yapmak zorlaşmaktadır. İlk zamanlarda Bitcoin madenciliği yapmak çok daha basit bir işti. O dönem de standart güçteki bilgisayarlar ile madencilik yapmanız mümkündü. Fakat günümüzde işlemlerin zorlaşması ile birlikte bunu yapmak pek mümkün değil. Pek çok kişi Bitcoin madenciliğine yatırım yapmak için çok yüksek fiyattaki bilgisayarları ve bu iş için hazırlanmış cihazları kullanmaktadır.
Sistem içinde toplam 21 milyon Bitcoin bulunur. Her sene içinde de oluşturulan Bitcoin sayısı otomatik bir şekilde yarıya düşer.
Bitcoin karşımıza ilk olarak 2009 yılında çıktı. Gizemli bir isim olan ve hala kimliği tespit edilememiş Satoshi Nakamoto lakaplı biri ya da birileri tarafından çıkarılmıştır. Bu güne kadar pek çok kişinin bu gizemli kişi olduğu söylense de bunların hepsi söylentiden ibaret kaldı. Her sene bazı kişiler kendisinin Satoshi Nakamoto olduğu iddia etse de bunu kanıtlayacak herhangi bir şey ortaya koyamamıştır.
Bitcoin, açık kaynak olarak adlandırılan bir sistemdir. Yani diğer bir anlamda, proje hiç kimsenin Bitcoin’e sahip olmadığı ya da Bitcoin’i kontrol edemediği açık kaynak koduna dayanmaktadır. Ağa katılmakta olan her kişi Bitcoin bütününün bir parçası haline gelir. Sistem yapısı gereği herkese açıktı ve her an, herkes tarafından erişilebilmektedir.
Bu kripto para ile direkt olarak alıcı ve gönderici arasında para transferi yapabilirsiniz. Şu anda dünya üzerinde pek çok firma ve şirket Bitcoin aracılığı ile ödeme almaktadır. Yapacağınız mal ve hizmetler karşılığında da ödeme yapan kişiler ve siteler bulunmaktadır. Bunların karşılığında da Bitcoin kazanmanız mümkündür.
Bitcoin bir aracıya gerek yoktur. P2P ağı sayesinde bu ortadan kalkar. Bunun için tek güvenmeniz gereken şey ağın işleyişidir. Bu çok daha güvenli bir yöntemdir. Çünkü her işlem onaydan geçer ve bunun için de üçüncü taraflara güvenmenize gerek yoktur.
Bankalar ve diğer ödeme sağlayıcılar genellik yapmış olduğunuz işlemlerden ücret keser. Fakat Bitcoin de onaylama işlemleri diğer kullanıcılar tarafından yapıldığı için bunun için ödeme yapmanıza gerek yoktur. Çünkü sistem zaten onaylama işlemi için kullanıcıları ödüllendirmektedir. Özellikle yurtdışına para transferi yapmakta istediğinizde genelde masraflar oldukça yüksek miktarlara çıkar. Ayrıca bu işlemlerin sürmesi oldukça uzundur. Bitcoin ile hem bu masraflar en aza iner hem de zaman açısından tasarruf edersiniz.
Tüm bunları göz önüne alarak Bitcoin avantajları ve dezavantajlarına geçiş yapabiliriz.
Bitcoin’in Avantajları
Bitcoin’in kendi içerisinde kullanıcıları sunduğu pek çok avantajı bulunmaktadır. Sizler için bu avantajların neler olduğunu derledik.
Merkezi Olmaması
Bitcoin herhangi bir merkeze bağlı olmaması onu çok daha güvenli kılar. Sistemdeki kullanıcıların güvenliğe ve işlemlere katkı sağladığı güvenilir bir ödeme sistemdir. Bu sayede içiniz rahat bir şekilde dünyanın her yerine para gönderebilir ve bu kripto para aracılığı ile ticaret yapabilirsiniz. Bitcoin’in üzerinde herhangi hükümetin, şirketin ya da bankanın bir etkisi yoktur. Elbette ki bazı ülkelerde Bitcoin ile ilgili kısıtlamalar ve yasaklamalar getiriliyor. Ancak bu sisteme müdahale ettikleri anlamına gelmez. Sadece sistemin dışında gelişen olayları kontrol etmek amacı ile alınmış kararlardır.
İşlemler Geri Alınmaz
Bu kripto para biriminde her yeni blok bir öncekine bağlıdır. O yüzden işlemler onaylandıktan sonra geri almanız mümkün değildir. Burada yapılan işlemleri ise kimse yok edemez, geri alamaz ya da değiştiremez. Böylece parayı göndermenizin ardından tüm bunlar işlem geçmişinde görüntülenir ve orada sonsuza kadar kilitli kalır. Bu yöntem sayesinde sahte işlemler için de endişelenmeye gerek kalınmaz. Çünkü ağ buna daima önleyecektir.
Blockchain Teknolojisinin Kırılamaz Olması
Blockchain teknolojisinin bu kadar güvenilir olmasının sebebi ağda yer alan her bir düğümün işlem defterine erişimi olması ve yapılan işlemlerin doğrulanması için de oldukça güçlü bir kriptografi teknolojisi kullanmasıdır. Eğer bunu kırmak istiyorsanız ağda her yer alan her bilgisayara bunu yapmanız gerekiyor. Bu da teknik olarak yapılması neredeyse imkansız bir şeydir.
Geleceğin Parası
Bitcoin tüm dünyada artık pek çok firma tarafından ödeme aracı olarak kabul edildi ve yaygınlaştı. Her geçen gün de yaygınlaşmaya devam ediyor. Çok daha fazla şirket Bitcoin ile ödemeyi kabul etmeye başladı. Bunların sayısının artması ile birlikte gelişmiş ülkeler başta olmak üzere pek çok ülkede gelecekte yaygın hale gelecektir. Ancak bunun için Bitcoin’in de kendi içinde aşması gereken pek çok problem olduğu da unutulmamalıdır.
Bitcoin’in Dezavantajları
Aşırı Dalgalanmalar
Her şey de olduğu Bitcoin’in de kendi için dezavantajları bulunuyor. Bitcoin kusursuz bir para birimi değildir. Özellikle değeri konusunda yaşamış olduğu aşırı dalgalanmalardan dolayı her gün eleştirilere maruz kalmaktadır. Günümüzde pek çok ekonomist bu para biriminin geleceğinin ne olacağını, avantajları ve dezavantajlarını sorguluyor.
Bitcoin’in ani yükseliş ve inişlerini dengeleyecek bir merkez bankası yoktur. Bağımsız, merkezi olmayan bir yapı olması onu çok daha öngörülemez yapan faktörlerinden bir tanesi. Tüm bu sebeplerden dolayı da kişiler Bitcoin’e yatırım yapmak konusunda çekingen davranabiliyor. Eğer bu alanda bilgi ve tecrübe sahibi değilseniz direkt olarak Bitcoin’e yatırım yapmanız durumunda zarara uğrayabilirsiniz. İstikrarsız bir kripto para birimi olması Bitcoin konusunda bazı şüpheleri de beraberinde getirmektedir.
Anonimlik
Bitcoin kullanıcılarının tamamı anonimdir. Yapılan işlemlerde alıcı ya da satıcılar birbirlerini tanımazlar. Yapılan işlemler tamamen anonim olarak kalır. Bu da bir anlamda yasadışı işleri ve karaborsa ticaretini kolaylaştıran bir etkendir. Pek çok yasadışı işin yapıldığı Silkroad’da Bitcoin ile ödemeler alınmaya başlanması ile birlikte bu kripto para birimi hakkında önemli sorgulamalar yapılmaya başlandı.
Ayrıca bu anonimlikten kaynaklı olarak banka ve hükümetlerin kişilerden vergi alması da oldukça zordur. Bitcoin ile elde edilen gelirin saptanması zor olduğu için hükümetler para kazanan kişilere vergi uygulayamaz. Bu da bir anlamda vergi kaçırma anlamına gelir. Dünya üzerinde bazı ülkelerin Bitcoin’e kısıtlama ya da yasak getirmesinin temel sebeplerinden biri de budur.
Bitcoin pek çok kişi tarafından övülen ve eleştirilen bir kripto para birimi. Henüz geleceği hakkında net bir şey söylemek elbette ki mümkün değil. Fakat tüm dünyada büyük bir değişim yaratan bu kripto para birimi uzun bir süre daha gündemimizde kalacak gibi görünüyor.