Günümüzde toplumlar, mahremiyetin daha da azaldığı bir yönde ilerlemeye devam ediyor. Neredeyse her şey kaydediliyor ve yetkililer genel olarak pek çok kontörlünü elinde bulunduruyor. Elbette ki bunun bazı alanlarda çok önemli faydalar var fakat bunun olumsuz bir şey olduğunu düşünenlerin sayısı da az değil. Çoğunlukla saklayacak bir şeyimiz yoksa halkın bu özel ekonomi hakkında endişe etmemiz gerektiği söyleniyor. Fakat buna karşı bizlere gücün kötüye kullanılmasının geçmişte kalan bir şey olduğu da hatırlatılmaktadır. Monero’nun ilk kripto para birimi olan Bitcoin ile birçok ortak yönü bulunur. Fakat Monero anonimliğe daha fazla odaklanması ile diğerlerinden farklıdır.
Monero kripto para birimi XMR sembolüyle gösterilir. Monero, kullanıcıların işlemlerinde anonim olmasını sağlamak için optimize edilen, blockchain tabanlı ve merkezi olmayan bir kripto para birimidir. Bu kripto para birimi, Bitcoin’in kaynak koduna dayanmaz. Cryptonote isimli yeni bir protokolü benimsemiş olan ilk kripto paralardan biridir. Bu protokolü benimseyen başka kripto para birimleri de vardır.
CryptoNote ile Bitcoin protokolleri arasında fark ise kullanıcılara verilen açık anahtar ile alakalıdır. Her ne kadar Bitcoin işlemleri anonim olsa da, aynı zamanda kullanıcılara açık anahtar aracılığı ile blok zinciri üzerinde rahatça izlenebilmektedir. Kullanıcılar için bu, anonimliği tam anlamı ile kullandığınız cüzdanı kullanmış olduğunuz manasına gelir. Mesela, cüzdanınız eğer bir banka hesabı ile ilişkiliyse, bütün Bitcoin işlemleriniz size kişisel olarak blok zinciri ile kolay izlenebilmektedir. Ayrıca, kişisel olarak sizinle herhangi bir bağlantı kurmadan anomim bir cüzdan kullanırsanız, bütün Bitcoin işlemleriniz yine de cüzdanıza kadar izlenebilir.
Pratikte, sizinle kullanmış olduğunuz cüzdan arasında herhangi bir bağlantı olmadığını garanti etmek oldukça zordur. Cüzdanla beraber kullanılmakta ola tarayıcılar ve IP adreslerini izlemenin çoğunlukla farklı yöntemleri olacaktır. CryptoNote’un bu probleme çözümü, her bir işlemde birkaç kullanıcının anahtarlarını halka imzaları olarak karıştırmaktır.
Halka imzaları, bu adı bir tür kriptografik imzayı gerçekleştirmek amacı ile kullanılan formülün neye benzediğinden almaktadır. Bu bir işlemi kimin yaptığını tam bir şekilde bulmayı neredeyse imkansız kılar. Halka imzalarının anomimliği, benzer işlemin sistemden rastgele seçilmiş olan bir grup kullanıcı tarafından imzalanmasında kaynaklanmaktadır. O yüzden de dışarıdan birinin, imzalardan hangisinin işlemi gerçekten onayladığını bilmesi neredeyse imkansızdır.
CyrptoNote protokolü üstüne oluşturulmuş olan Monero, kullanıcılarına anonimliklerini korumak konusunda verdiği söz konusunda biraz daha ileri gitmiştir. Bu amaçla yani kullanıcılığın gizliliğini korumak amacı ile dört farklı teknolojinin bir kombinasyonunu kullanmışlardır. Bütün işlemler daima herkese özeldir. Bu çoğunlukla sadece gizli işlemler gönderme seçeneği sunan pek çok kripto paradan farklıdır.
Halka imzalar, CryptoNote protokolünün bir parçasıdır. Böylece bu, işlemlerin imzasının sistemdeki diğer işlemler ile karıştırıldığı ve işlemlerin hangilerinin gerçek olduğunu bilinebildiği anlamına gelir.
RingCT ise gönderilmiş olan para biriminin toplamını gizlemekte olan bir teknolojidir. Bu uygulamadan önce, işlemler bütün işlemleri belirli kupürlere bölerek gizleniyordu. Bu teknoloji ile bütün işlemler birbirleri ile karıştırılabilir. Bu sayede potansiyel halka boyutu ve buna bağlı olarak da güvenlik artar.
I2P ise Monero’nun son projelerindendir. Kullanıcıların IP adreslerini gizlemeye yarayan bir yazılımdır. Bu da genel olarak kripto paraların işlemlerinde zayıf olarak gördükleri bir durumdur. IP adresi sonuç olarak bir kullanıcının kimliğini ortaya çıkarabilecek yüksek miktarda meta veri ortaya çıkarabilir.
Monero’nun geliştirilmesi de yine Monero topluluğu tarafından gerçekleşir. Bu da bağışlara dayalı bir şekilde meydana gelir. Projede çalışan yüzlerce programcı vardır. Hepsinin odak noktası genel olarak anonimlik ve ölçeklenebilirliktir.
Bitcoin işlemlerindeki anonimliğin zayıf olmasından ötürü Monero oluşturulmuştur. Bu problemlem de halka imzalar kullanılarak çözülmüştür. Bu noktada tek bir kullanıcı yerine bir grup imza bazında yapılmaktadır.
Monero’nun Amacı
Daha öncesinde de bahsettiğimiz gibi en temel amaç kullanıcıların olabilecek en iyi düzeyde anonim işlemler yapabilmesidir.
Monero Avantajları
Her kripto para biriminde olduğu gibi Monero’nun birtakım avantajları ve dezavantajları bulunuyor. Monero kimlerin ne kadar ve kime gönderdiğini belirlemeyi bir anlamda neredeyse imkansız kılar. Monero’nun bile bu bilgilere herhangi bir erişimi yoktur. Bu da yetkisi olmayan kişilerin işlemlerinize ve bilgilerinize erişemeyeceği manasına gelir.
Monero Dezavantajları
Yüzde yüz anonim olmak daima bir avantaj göstergesi değildir. Bu bir kripto paranın kaybolması ya da çalınması durumunda geçerlidir. Böyle bir anonimlikte çalınan kripto paranın geri alınması mümkün değildir.
Bu tarz bir anonimlik bir yandan illegal işler yapan kişilerin de direkt olarak odak noktası haline gelir. Kara para aklayan ve uyuşturucu satışı yapan kişiler oldukları için bu tarz kripto paralar kötü bir üne doğru evrilebilirler. Bu da Dünya çapında kripto para biriminin pek çok yaptırıma maruz kalmasına sebep olabilir.
Ayrıca kuantum bilgisayarlar söz konusu olduğunda Monero da diğer pek çok kripto para birimi gibi saldırılara karşı koyabilecek durumda değildir.
Pek çok kişi için anonimlik büyük bir lükstür. Fakat buna rağmen birçok kişi tam anlamı ile bir anonimlik yerine daha çok kullanım kolaylığını ve rahatlığını tercih etmektedir.