Kripto para birimi IOTA ile alakalı olarak ekip IoT adı verilen nesnelerin internetine odaklanmaları sebebiyle, geleneksel blockchain teknolojisini bir kenara bıraktılar. Bunun sonucunda bir tür yeni blok zincir formu ortaya çıkardılar.
Kripto para biriminin, blockchain teknolojisiyle neredeyse aynı anlama geldiğini biliyoruz. IOTA bu noktada diğer pek çok kripto para biriminde ayrılır. İyileştirmek için bütün problemleri ve fırsatları iyice inceledikten sonra, proje basit bir şekilde yerleşik blockchain teknolojisini bırakmaya karar vermiştir.
Bunun yeri The Tangle adını verdikleri kendi alternatiflerini oluşturmuşlardır. Sistemin grafik sunumlarına göz attığınızda bu adın nasıl seçildiğini anlamak daha kolay hale gelir. Başta biraz karışık olduğu için fazla güven verici gelmez. Fakat biraz daha yakından incelerseniz, karmaşıklığın içinde bir sistem olduğunu anlayabilirsiniz. IOTA’nın dolaşması, DAG teorisine dayanır. Bu teoriye göre, grafiğin mangroy ağaçlarının kök sistemine benzerliğinden dolayı mangroy grafiği olarak adlandırılır.
IOTA Floken’de her bir işlemin öncesinde rastgele seçilmiş olan iki işlemi doğrulaması gerekmektedir. Aynı ve tek işlevdeki bu işlem ve onay kombinasyonu, klasik blok zincirlerine kıyasla doğrulayan düğüm sayısının keskin olarak arttığı manasına gelir. Bunun sebebi, normal kullanıcıların işlemleri gerçekleştirmesi ve aynı zamanda onaylamasıdır. Doğrulama işlevi, bir blok zincirindeki madenciler tarafında en çok gerçekleştirilen işlevdir.
Birden fazla düğümün, saniyeler içinde pek çol işlemi işleyebileceği manasına gelir. Böyle bir sistem aynı zamanda IOTA’yı sonsun bir şekilde ölçeklenebilir kılmaktadır. IOTA2nın kendi madencileri de yoktur. Bu işler sistemdeki her bir kullanıcı yoluyla gerçekleştirilir. Bu sayede madencilere ödeme yapma ihtiyacı da ortadan kalmış olur. IOTA bu sebepten ötürü hizmetini işlem maliyetleri olmadan sunmaya karar vermiştir.
Şimdide MIOTA ve IOTA arasındaki farkları ortaya koymaya çalışalım. IOTA, hem kripto para biriminin hem de kripto para biriminin en küçük biriminin ismidir. MIOTA, bir milyon IOTA’ya eşdeğerdir. IOTA daha çok mikro dönüşümleri için tasarlanmıştır. Bu cihazlar tek tek satın alınamayacak derecede küçüktürler. O yüzden de şu anda kripto para piyasalarından aldığımı MIOTA kripto para birimdir.
IOTA’da işlem onaylarını madencileri değil kullanıcılar yapar. Bir işleme katılabilmek için, bir kullanıcının ilk olarak önceki iki işlemi yetkilendirmesi gerekmektedir. Ağ içindeki düğümler aynı zamanda bu onaylanmış işlemlerin birbirleri ile kesişmemesini de sağlamalıdır. Bir işlem daha çok onay almaya devam ettikçe, sistemi bunu daha fazla kabul etmeye başlar.
IOTA’yı kullandığınızda aklınızda tutmanız gereken önemli şeylerden biri de, bir adresin sadece bir ödeme işlemi için kullanılması gerektiğidir. Bu durumun sebebi, adresin ödeme tamamlandıktan sonra IOTA’nın işlem defterinde herkese açık hale getirilmesi ve o yüzden savunmasız ve güvensiz kabul edilmesidir. Bu adreste hala mevcut olan ve işlem kullanılmamış olan para bu sebepten ötürü sahibi olduğunuz bir başka adresi gönderilmelidir.
IOTA sistemi içindeki kişiler daha önce dondurulmuş olan fonlar da sahiptir. Bunun sistem içinde bir sıkıntı olduğu düşünülüyor. Fakat bununla ilgili açıklama, kişilerin önceki bir işlemde olduğu gibi benzer, güvenilir olmayan adres ile işlem yapmaya çalıştığı şeklindedir. O yüzden de sistem kullanıcının hırsızlığa maruz kalmaması için parayı geçici olarak dondurur.
Ölçeklendirme sorunu, günümüzde pek çok blockchain tabanlı kripto para birimlerinin uğraştığı temel problemlerden biridir. Ağ içindeki kullanıcı sayısı ne kadar çoksa, işlem doğrulaması için de o kadar fazla iş gerekir. Problem, ağın güvenliğini sağlamak amacıyla çalışmakta olan kullanıcılar, madenciler ve blok sayısının arttıkça daha zor bir iş alıyor olmasıdır. Aynı şekilde bir işlemin işlenmesi ve onaylanması için geçen zamanında sürekli olarak hızla arttığı manasına gelir.
Yeni bloklar oluşturmanın zorluğu, birkaç madencinin yeni blokları çıkarmak amacı ile güçlerini birleştirmiş oldukları madencilik havuzlarının ortaya çıkmasına yol açmıştır. Bu durum da kendi içinde başlı başına bir problemdir. Piyasa bulunan birkaç madencilik ekibi piyasadaki Proof of Work’ün yaklaşık olarak yarısına sahiptirler. Bu da Bitcoin’in merkezi olmayan bir kripto para birimi olarak kendi içinde problemlerine yol açmasına neden olmaktadır. Sonuç olarak Bitcoin’in ilk çıktığındaki temel amaçlarından biri de merkezi olmayan bir sistem olmasıydı.
Bunlar ile birlikte madencilerin yapmakta olduğu bütün işlemler muazzam miktarlarda elektrik gerektirir. Bu da Bitcoin ve benzeri blok zinciri para birimleri için büyük bir problemdir. Buradan Bitcoin’in tam anlamıyla çevre dostu olmadığını ortaya çıkarır. Elde edilen bazı verilere göre tüm dünyada Bitcoin bir ülke kadar elektrik kullanmaktadır. O yüzden eden Bitcoin kullanımının artması benzer şekilde güç tüketiminin de artmasına anlamına geliyor.
Bu problemler IOTA ekibince blokchain teknolojisi kullanmayan bir kripto para birimi olarak oluşturularak kolay bir şekilde çözülmüştür. Aynı zamanda IOTA DAG teknolojisini kullanmaktadır. Bu da IOTA2nın dolaşıklığı, dolanmadaki önceki işlemleri ikisi tarafından doğrulanmakta olan işlemler ile merkezi olmayan genel bir defter sağlar. Bu da Bitcoin madenciliğinden daha yoğun ve daha az emeğin olduğu bir süreçtir.
Tüm bu işlemler IOTA’nın işlemleri ücretsiz bir şekilde sunmasına imkan tanır. Çok yüksek miktardaki gereksiz hesaplamalardan kurtularak elektrik kullanımını da yüksek ölçüde azaltmaktadır.
IOTA’nın Amacı
IOTA, nesnelerin interneti için optimize edilmiş mikro işlemlere yönelik merkezi olmayan bir kripto para birimidir. İşlem ücreti olmayan genel bir muhasebe defteridir.
Günümüzde işlem maliyetleri, ödemenin mikro işlem biçimin yapılmakta olduğu makineden makineye bir ekonomi yaratmayı neredeyse imkansız hale getirmektedir. IOTA’nın temel amaçlarından biri, makineler arasında mikro işlemlerin gerçekleştirilmesini mümkün kılmaktır.
IOTA Avantajları
IOTA’nın en büyük avantajları arasında, diğer blockchain tabanlı olan kripto para birimlerinde daha iyi ölçeklendirmesidir. Bir kripto para birimi ne kadar çok kişi kullanıyorsa, sistem o kadar iyi ve hızlı bir hale gelir. Bunun sebebi, ağın otomatik bir şekilde düğümlere ölçeklenmesidir. IOTO madencilere ihtiyaç duymaz. Çünkü kullanıcılar işlemlerin doğrulanmasıyla ilgilenmektedir. Bu da sistemi çalıştırmayı ucuz hale getirir ki bu da ücretsiz işlemler sunmayı mümkün kılar.
IOTA, nesnelerin interneti cihazları ve aralarındaki işlemler için tasarlanmış olan algoritmaları kullanmaktadır. Bu da çok karışık olmayacak kadar basit olacak şekilde tasarlandığı manasına gelir. Böylece bu durum, yüksek işlem hızına ve kaynakların da çok verimli kullanımına imkan tanır.
Günümüzde kuantum bilgisayarlar hale bilim kurgu gibi görünüyor. Fakat hala gelişiyorlar ve yakın gelecekte de hayatımıza girecekler. Bunun önümüzdeki 10 sene içinde gerçekleşmesi bekleniyor. IOTA’nın yapısı kuantum bilgisayarlarda dahi yapılacak saldırılarda düğüm ağının kırmanın imkansız olduğu manasına geliyor. Bu durum, zamanı geldiğinde bilgisayarlardan gelecek olan saldırılara karşı savunmasız olan klasik blok zincirini kullanan kripto paralar için geçerli değildir. Bu noktadaki temel fark, Bitcoin ve diğer kripto para birimlerinin eliptikler imzalar kullanmasıdır. IOTA ise karma tabanlı imzalar kullanır.
IOTA, nesnelerin interneti gibi her geçen gün büyük bir problemi çözmüştür. Şu anda iş dünyasındaki büyük oyuncularla ortaklık sağlamışlar gibi görünüyor. İş dünyasından gelen sağlam bir destek, bir kripto para birimin başarısı için oldukça önemlidir.
IOTA Dezavantajları
IOTA2da ağ içinde ne kadar fazla işlem yapılıyorsa o kadar hızlı ve güvenli hale gelir. Fakat IOTA2nın ölçeklenebilirliğinin avantajı aynı zamanda bir dezavantajdır. Az kullanıcı ağı saldırılara karşı daha savunmasız bir hale getirir. IOTA, bu problemi düzenlenmemiş zincirlerin olmamasını ve bütün işlemlerin aynı miktarda doğrulama almasını sağlamakta olan merkezi bir koordinatör düğümü ile geçici olarak çözmüştür.
Bununla işlevin geçici olması amaçlanmaktadır. IOTA, ağ artık ihtiyaç duyulmayacak akdar büyük olduğunda kaldıracağını belirtmiştir.
IOTA’nın karşı karşıya kaldığı risklerinden biri de projenin pek çok düşmana sahip olmasıdır. Blockchain teknolojisi şu ana dek pek çok insanın kripto ortamlarında yatırım yaptığı bir teknolojidir. O yüzden de IOTA hakkında şüphe uyandırmak hakkında güçlü kişisel çıkarları olan pek kişi bulunmaktadır. Yönetimin bu konulardaki eleştirilere cevabında yer yer çatışmacı bir mizaç kullanması faydalı olmayabilir.
Bunlar ile birlikte IOTA’yı satın almak diğer kripto para birimleri kadar kolay bir şey değildir. Genellikle cihazın Bitcoin ya da diğer bilinen kripto para birimler ile satın alınması gerekmektedir. Ayrıca sadece belirli kripto para borsalarında kullanılabilmektedir.